پادکست پسته – قسمت بیست و هفتم
در این قسمت از «پادکسته پسته»، به بررسی ادامه ماجرای انتخابات مجلس شورای اسلامی در رفسنجان و تأثیر سخنرانی‌ها و فعالیت‌های سیاسی دکتر حمید بحرامی بر صنعت پسته ایران می‌پردازیم. این داستان پر فراز و نشیب، هم سیاست داخلی را تحت تأثیر قرار داد و هم تجارت خارجی را.
رد اعتبارنامه حمید بحرامی
در تیرماه سال ۱۳۷۵، بررسی اعتبارنامه دکتر حمید بحرامی در مجلس شورای اسلامی با ارائه اسناد و مدارکی از جمله همکاری با ساواک و نقش در کودتای نوژه همراه بود. با وجود دفاع مفصل او در صحن علنی، اعتبارنامه‌اش با بیش از ۱۴۹ رأی مخالف رد شد.
آیت‌الله جنتی، دبیر وقت شورای نگهبان، اعلام کرد که اگر این مدارک زودتر به شورا می‌رسید، صلاحیت وی در همان مرحله ابتدایی رد می‌شد.
ادامه تخریب تعاونی پسته رفسنجان
رد اعتبارنامه، پایان فعالیت‌های سیاسی بحرامی نبود. او صریحاً اعلام کرد که هدفش تعطیلی تعاونی پسته رفسنجان است. در انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس، به حمایت از دکتر سید محمد حسینی پرداخت و فعالیت‌هایش علیه تعاونی را شدت بخشید.
انتخابات مجمع عمومی تعاونی پسته در سال ۱۳۷۶
در شهریور ۱۳۷۶، مجمع عمومی شرکت تعاونی پسته رفسنجان با حضور گسترده کشاورزان و نمایندگان نهادهای دولتی برگزار شد. در این مجمع، کشاورزان با رأی بالا مجدداً هیئت‌مدیره قبلی را انتخاب کردند. هیچ‌کدام از افراد مورد حمایت بحرامی رأی نیاوردند، که این موضوع ناامیدی جدی برای جناح مخالف به همراه داشت.
بحران سوم موجود: بازتاب بین‌المللی سخنان سیاسی
سخنان تند حمید بحرامی علیه تعاونی پسته، در رسانه‌های بین‌المللی بازتاب یافت. رسانه‌هایی چون Clipper و Food News در اروپا، این سخنان را منتشر کردند. این موضوع باعث شد رقبا، به‌ویژه آمریکا، از فرصت بهره ببرند و با تبلیغات منفی جایگاه پسته ایران را تضعیف کنند.
برای اولین بار، پسته ایران از یک کالای صادراتی ساده به موضوعی سیاسی تبدیل شد. این موضوع، اتحادیه اروپا را به تحریم پسته ایران سوق داد.
کاهش شدید صادرات پسته به کشورهای اروپایی و آمریکا
در نتیجه این فضای منفی، صادرات پسته ایران به اروپا به‌شدت کاهش یافت.
تنها در یک سال، صادرات تعاونی رفسنجان از ۶۳ هزار تن به کمتر از ۱۹ هزار تن رسید. صادرات بخش خصوصی نیز افت چشمگیری داشت. این اتفاق تأثیر مستقیمی بر اقتصاد پسته‌کاران گذاشت و سهم بازار ایران را به رقبا واگذار کرد.
بحران چهارم موجود: افلاتوکسین و اتهامات بهداشتی آمریکا
رسانه‌های خارجی و برخی رقبای سیاسی داخلی، با تمرکز بر موضوع آلودگی پسته به قارچ افلاتوکسین، سلامت پسته ایرانی را زیر سؤال بردند. این موضوع باعث ایجاد شک در میان واردکنندگان اروپایی شد. حتی قراردادهای بانکی و اعتباری نیز تحت تأثیر قرار گرفتند.
کلام پایانی
سخنان سیاسی و اتهامات دکتر حمید بحرامی، صنعت پسته ایران را با چالشی بی‌سابقه مواجه کرد. با این حال، شرکت تعاونی پسته رفسنجان با اقدامات علمی، فنی و ارتباطات بین‌المللی موفق شد تا حد زیادی اعتبار از دست‌رفته را بازگرداند و جایگاه پسته ایران را در بازارهای جهانی حفظ کند.
